Çoğu kişinin farkında olmadığı bu rakamlar, aslında önemli bir anlam taşımaktadır. Plastik türünü belirleyen ve geri dönüşüm sürecindeki konumunu gösteren bu kodlar, "Reçine Belirleme Kodu" (Resin Identification Code - RIC) olarak bilinir. İşte plastik şişelerde yer alan rakamların anlamları ve kullanımlarına dair değerli bilgiler:
1. PET veya PETE (Polietilen Tereftalat)
PET, su şişeleri ve gıda ambalajlarında en yaygın şekilde kullanılan plastik türüdür. Hafif ve şeffaf bir yapıya sahip olmasıyla tercih edilen bu plastik, geri dönüşüme uygun olsa da yeniden kullanımı önerilmez. Bunun nedeni, iç yüzeyde bakteri ve küf oluşma riskinin yüksek olmasıdır. Ayrıca, doğada çözünmesi oldukça uzun bir süre alır.
2. HDPE (Yüksek Yoğunluklu Polietilen)
HDPE, deterjan şişeleri, süt kutuları ve plastik poşetlerde yaygın olarak kullanılan bir maddeyi ifade eder. Gıda ile teması güvenli kabul edilen bu plastik, kimyasal maddelerin içeriğe sızmasını önler ve en güvenilir plastik türlerinden biri olarak değerlendirilmektedir.
3. PVC (Polivinil Klorür)
PVC, bazı oyuncaklar ve gıda ambalajlarında kullanılan bir plastik malzemedir. Ancak, yiyecek ve içeceklerle teması tavsiye edilmemektedir, zira zararlı kimyasalların gıdaya sızma riski taşır. Bu nedenle, PVC içeren ürünlerden kaçınılması gerektiği ifade edilmektedir.
4. LDPE (Düşük Yoğunluklu Polietilen)
LDPE, çöp poşetleri ve bazı yiyecek kaplarında kullanılan bir plastik türüdür. Genellikle kimyasal olarak zararsız kabul edilse de su şişesi olarak kullanılmaması önerilir. Gıda ile kimyasal sızdırma riski nedeniyle dikkat edilmesi gereken bir konudur.
5. PP (Polipropilen)
Polipropilen, yüksek ısıya dayanıklılığı ile dikkat çeken ve en güvenli plastiklerden biri olarak bilinir. Bu yüzden, gıda ambalajlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Isındığında erimemesi ve içeriği koruma özelliği, özellikle yağlı ve nemli gıdalar için ideal bir malzeme olmasını sağlar.
6. PS (Polistiren)
Polistiren, tek kullanımlık gıda ambalajlarında sıkça tercih edilen hafif ve ekonomik bir plastik türüdür. Ancak, uzun süreli kullanımı kanserojen bileşenlerin ortaya çıkma riskini artırabilir. Bu nedenle, dikkatli bir şekilde kullanılması önerilmektedir.
7. Diğer (BPA İçerebilen Plastik Türleri)
Bu grup, sporcu içecek şişeleri ve biberonlar gibi ürünlerde kullanılan plastikleri kapsamaktadır. Ancak, içeriğinde BPA (Bisfenol A) bulunabileceği için sağlık açısından risk taşıyabilir. Buna ek olarak, bu tür plastiklerin geri dönüşüme uygun olmadığı ifade edilmektedir.
PLASTİK KULLANIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Plastik şişelerin altındaki rakamlar, sadece geri dönüşüm süreçleri açısından değil, sağlıklı bir kullanım için de önemli bilgiler sunar. Uzmanlar, plastiklerin yeniden kullanımının genellikle sağlık riskleri taşıyabileceğini vurgulamaktadır. Temizlik esnasında bakterilerin çoğalma ihtimali ve mikro plastiklerin içeriğe karışma riski artabilir.
